Тарбиячилар сизлар учун ўзбегим дастурлари.

Maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachilari – tinglovchilar: «Ta’lim to’g’risida»gi Qonun, Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, 2008-2012 yillarda uzluksiz ta’lim tizimini mazmunan modernizatsiyalash va ta’lim-tarbiya samaradorligini yangi sifat darajasiga ko’tarish Dasturini amaliyotga joriy etish, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmon va farmoyishlarini, Vazirlar Mahkamasining qarorlarini, maktabgacha ta’limning me’yoriy-huquqiy, me’yoriy-uslubiy hujjatlarini bilishi; Maktabgacha ta’limning davlat talablarini va «Maktabgacha ta’lim Kontseptsiyasi»ni mukammal bilishi va ular asosida ta’lim-tarbiya ishlarini olib borish malakasiga ega bo’lishi; O’z mutaxassisligi bo’yicha o’rta-maxsus, kasb-hunar ta’limi va oliy ta’limning davlat ta’lim standartlarini bilishi; Maktabgacha ta’lim-tarbiyaning zamonaviy, ilg’or texnologiyalarini, innovatsion texnollogiyalarni bilishi hamda egallashi va ular asosida ta’lim-tarbiya ishlarini olib borish malakasiga ega bo’lishi; Maktabgacha ta’lim muassasasida ilmiy-uslubiy tajriba-sinov ishlarini olib borishning tartib-qoidalarini bilishi hamda bunday ishlarni olib borish malakasini egallashi; Maktabgacha ta’lim sohasidagi muommolar, yangiliklar, izlanishlar, Yangi o’quv-metodik adabiyotlar ta’limning ko’rgazmali vositalari, o’yinchoqlar hamda bolalarni rivojlantiruvchi o’yin va vositalar haqida ma’lumotga ega bo’lishi va ulardan talim-tarbiya jarayonida samarali foydalanishni bilishi; Maktabgacha ta’limdagi ilg’or tajribalarni o’rganish, egallash va qo’llash va malakasiga ega bo’lishi; Maktabgacha ta’lim jarayonini takomillashtirishning samarali yo’l va usullarini bilishi va ularni joriy qilish malakasiga ega bo’lishi; Maktabgacha ta’limda ota-onalar, homiylar, turli jamoat tashkilotlari va tarbiyalanuvchilar bilan o’tkaziladigan tadbirlar, tashkiliy pedagogik ishlarning pixologik asoslarini bilishi va bunday ishlarni amalga oshirish malakasiga ega bo’lishi;  2000.      O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2002 yil 30 may kunidagi «Kopyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish to‘g‘risidagi» Farmoni.  O‘zbekiston Respublikasining “Elektron hujjat aylanishi to‘g‘risida”gi Qonuni 2004 yil.  O‘zbekiston Respublikasining “Elektron raqamli imzo to‘g‘risida”gi Qonuni    2003 yil.  O‘zbekiston Respublikasining “Telekommunikatsiyalar to‘g‘risida”gi qonuni      1999 yil. O‘zbekiston Respublikasining “Axborot olish kafolatlari va erkinligi to‘g‘risida”gi Qonuni 1997 yil  Vazirlar Mahkamasining «Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi Qarori. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000 yil 5 avgustdagi 304-sonli “Qonun hujjatlarini turkumlashni takomillashtirish va huquqiy axborotlarni tarqatishni tartibga solish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Qarori.  Kirsten A., Xansen, Roksana K, Kaufman, Keyt Berk Uolsh. Bolaga mo‘ljallangan dasturni tashkil etish. T.: 2010. .«Maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga  qo’yiladigan davlat talablari». Toshkent,  2009. YuNISYEF «O’zing yasa» T.: 2011 y M.Montessore, T.: 2010 y   «Maktabgacha yoshdagi bolalarni ilk rivojlantirish va maktabga tayyorlashning ilg’or texnologiyalari». Respublika ilmiy-amaliy konferensiya materiallari, 2007 yil may

Май ойи

Эрталабки бадантарбия

1-2 хафта

Жуфт жуфт бўлиб юриш, ва югуриш. Ҳаракат чоғида бир қатор бўлиб, сафланиш, бошқа томонга бурилиб юриш ва звенога сафланиш.

1 д/х: Асосий тик туриш, қўллар ёнда. 1-қўлларни ён томонга узатиш, 2-қўлларни елкага қўйиш, 3-қўлларни ён томонга узатиш.

2 д/х: Оёқлар бир оз кериб қўйилган, қўллар белда. 1-2-кафт билан тиззаларга таяниб чуқур чўққайиш.

3 д/х: Оёқлар кериб қўйилган қўллар белда 1-қўлларни ён томонга узатиш, 2-ўнгга эгилиб ўнг қўл пастда, чап қўлни юқорига кўтариш. 3-қўлларни ён томонга узатиш.

4 д/х: Кафт билан пастга таяниб тиззаларда туриш. 1-2-букилган ҳолати эгаллаб тиззаларни тўғри тутиш

5 д/х: Асосий тик туриш, қўллар ёнда 1-қўлларни ён томонга узатиш. 2-чап оёқни кўтариб тизза, остида чапак чалиш, 32-қўлларни ён томонга узатиш,

5 д/х: Оёқларни бирга қўйиб тик туриш. Қўллар белда 1-8 саноғи остида олдинга силжиб 2 оёқда сакраш. Айланиб ва яна тарбиячининг саноғи остида сакраш.

7 д/х: Асосий тик туриш, қўллар бош орқасида 1 ўнг оёқ учини орқага қўлларни ён томонга узатиш,

Кетма кет юриш,  югуриш, нафас олиш ва чиқариш машқларни бажариш

Эрталабки бадантарбия

3-4 хафта

Бир қатор бўлиб сафланиш юриш, тарқалиб юриш ва югуриш, қўлларга байроқча олиб звенога сафланиш

1 д/х: Асосий тик туриш, байроқча пастда. 1 ўнг қўлни юқорига чап қўлни ён томонга кўтариш.

2 д/х: Асосий тик туриш, байроқча пастда. 1-байроқчаларни ён томонга кўтариш, ўнг оёқ билан олдинга бир қадам ташлаш.

3 д/х: Оёқларни оёқ кенгликда қўйиш. Байроқча елка олдида. 1-2-чўққайиб байроқни олдинга чиқариш.

4 д/х: Тиззаларда туриш, байроқча елка олдида 1 ўнгга бурилиб, байроқ ушлаган қўлларни ўнг томонга узатиш.

5 д/х: Ўтириб оёқларни кериш, байроқча елка олдида. 1-энгашиб байроқчани оёқлар учига теккизиш.

6 д/х: Чалқанча ётиб қўллар ёнда. 1-ўнг оёқни кўтариб, байроқча ушлаган қўлларни орқага узатиш

7 д/х: Асосий тик туриш, байроқча пастда 1-сакраб туриб қайтиш

Кетма кет юриш,  югуриш, нафас олиш ва чиқариш машқларни бажариш

Mehnat tarbiyasining asosiy maqsadi bolalarni har tomonlama mehnatsevar qilib

tarbiyalash, kelajakda mehnat qilish xohishini yanada oshiradi. Maktabgacha yoshdagi

bolalar mehnatining asosiy turi oyihdir. Maktabgacha yoshdagi bolalar mehnatga orgatishda

Qogirchoqni sayrga olib chiqamiz , <sosiy turi oyihdir Qogirchoqni yxlatamiz va

shularga uxshash oyin orqali mehnatga orgatiladi.

arga

Мактабгача таълим муассасаларида таълим-тарбия жараёнини назорат қилиш, диогностика Мавзу бўйича маълумот.Ақлий ҳужумМониторинг деганда нимани тушунасиз?         Ушбу савол бўйича иштирокчиларнинг фикрлари йиғилади ва тўғри жавоблар алоҳида ажратилиб мониторинг тушунчаси таърифи келтирилади.Ҳозирги кунда халқ таълими тизимида “МОНИТОРИНГ” деб давлат ва вазирликнинг таълим соҳасидаги қарорларини амалга ошириш натижасида ўзгаришларни кузатиш, баҳолаш, таҳлил,  натижа тушинилади. Мониторинг –  кўп вақт давом этадиган   педагогик  фаолиятидаги  объектлар ва ҳодисаларни  кузатиш, стратегик ва тактик ечимларни топиш учун маълумот олиш тизими.Мониторинг – бу  натижа назорати эмас,  балки  фаолият жараёни, унинг мойилликларини аниқланиши, ривожланишининг  ўзгаришидир.Мониторинг мазмуни – тартибли фаолиятнинг натижасини кузатиш, уни тузатишдир. Мониторинг тизими – бўлаётган  воқеаларни  нафақат кузатиш, балки уларга таъсир кўрсатиш.Мониторингни ўқув жараёни ҳолатини холисона текшириш маълумотлар тўплами, таҳлили тизими, бошқаришнинг маълумотлар базаси  деб кўриш  мумкин. Мониторинг тизимини тўғри ташкил этиш учун катта таҳлилий иш олиб бориш  керак, натижада келажакни кўра билиш, шакллантириш имконияти бўлади. Самарали мониторинг ишларининг олиб борилиши натижалариСамарали мониторинг ишларининг олиб борилиши қуйидагиларга туртки бўлади:– Болалар қамровининг ошиши;– Қисқа муддатли гуруҳларнинг фаолият кўрсатиши;– МТМларнинг маданият муассасалар ҳамда мактаб билан ҳамкорликнинг ошиши;– Олий маълумотли МТМ раҳбарлари сафининг кенгайиши;– МТМ ходимларининг ўз ишига ижодий ёндошиши;– Билимларни мустақил ўзлаштириш ва ҳоказоларгаМактабгача таълим муассасасида мониторинг ишларига раҳбарликТаълимда мониторинг ўз вақтида  сифатли ахборот тўплаш, илмий қайта ишлаш, сақлаш, асосланган ахборотни тарқатишни ўз ичига олади. У илмий изланиш орқали  йиғилганлиги учун у ёки бу соҳанинг хулосалар асосида келгусидаги ривожини таъминлайди. Яъни соҳанинг ҳозирги аҳволига  баҳо беради, истиқболини башорат қилишга ёрдам беради. 

Ҳайдаладиган ўйинчоқ. Болалар одатда олдиларида итариб ҳайдайдиган ўйинчоқларнинг тутқичи бўлади, у юриш кўникмаси ҳали унчалик ривожланмаган бола учун қўшимча таянч вазифасини ўтайди. Шунингдек, бола ўзининг орқасидан судраб юрадиган ипли ҳайдалувчи ўйинчоқлар ҳам бўлади. Бундай ғаройиб ўйинчоқни ҳаракатлантирганда унинг ичидаги турли ёрқин предметлар қимирлайди, шарикчалар жиринглайди, агар ҳаракатланувчи ўйинчоқ бирор бир жонивор кўринишида бўлса, шунга мос равишда “вовуллайдиган” ёки “миёвлайдиган” овозни чиқаради, қулоқлари, қанотлари ёки думи қимирлайди

Тебранма-тойчоқ. Албатта, бу ўйинчоқ бошқа жонивор кўринишида ҳам бўлиши мумкин, масалан, жираф, шер боласи, бузоқча ва ҳ.к. Бу ўйинчоқ неча асрлардан бери болаларнинг севимли ўйинчоғи ҳисобланади. Кичкина чавандоз ундан беланчак сифатида фойдаланиши, ечиладиган ғилдираклари қўйилганида эса, уй ичида ҳаракатланувчи транспорт воситаси сифатида ишлатиши мумкин.

Болаларни ривожланишида дидактик
ўйинларнинг роли.
Режа:
1.Кириш: Мактабгача ёшдаги болаларга таълим – тарбия беришнинг асосий мақсад ва вазифалари.
1.Ўйин болалар фаолиятининг асосий тури.
А) Ўйин болаларни ривожлантириш ва тарбиялаш воситасидир:
Б) Болалар хаётини ташкил этишда ўйиннинг роли.
2. Ўйин турлари.
А)Ижодий ўйинлар:
Б) ролли ўйинлар:
В)Сахналаштирилган ўйинлар:
Г) дидактик ўйинлар:
Д) харакатли ўйинлар.
3.Бола ўйин оркали фикрлайди.
4. Хулоса. Бола ўйнаб ўсади.

Мактабгача таълим муассасаларида машғулотлар
эрталаб 9.30 дан бошланиб, давомийлиги кичик
гурухларда 10-15 дакикагача, катта ва тайёрлов
гурухларида 25-30 дакикадан ошмаслиги даркор.
Машгулотлар оралигида болалар билан тетиклаштирувчи,
чарчокини олувчи ўйинлар ўтказилади.
хар бир йўналиш бўйича ой охирида болалар
билан мужассам – назорат машгулотлари ўтказилади
ва болаларнинг дастур вазифаларини кай даражада
эгаллаганликлари тахлили килинади.
1-кичик гурух машгулотлар жадвалига киритилган
“Таълимий ўйин-машклари”ларида (сенсор тарбия)
замонавий педагогик технологияларидан
бири – Мария Монтессори методикасини кенг кўллаш тавсия этилади.
I-кичик гурухда 0,5 дан таксимланган
атроф олам билан таништириш машгулоти – табиат билан
таништириш машгулоти билан, бадиий адабиёт билан таништириш

Кириш
1 боб. Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятлар  рухида     тарбиялашнинг назарий асослари
1.1. Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятларни шакллантириш – педагогик муаммо сифатида
1.2. Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятлар рухида тарбиялашнинг хозирги холати
1.3. Мактабгача таълим муассасаларининг имкониятлари

2 боб.  Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятлар рухида тарбиялашнинг  шакл ва методлари
2.1. Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятлар рухида тарбиялашнинг мазмуни ва унинг имкониятлари
2.2. Мактабгача ёшдаги болаларини оммавий тадбирлар ёрдамида  миллий  кадриятлар рухида тарбиялашнинг  педагогик шарт – шароитлари
2.3. Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятлар рухида тарбиялашда богча, оила хамкорлиги

3 боб. Мактабгача ёшдаги болаларни миллий  кадриятлар рухида тарбиялашнинг натижалари

               Фойдаланилган манба ва адабиётлар рўйхати

Тарбиячининг иш хужжатлари
1.Таълим – тарбиявий иш режаси.
2. Давомат дафтари.
3 Фильтр дафтари
4.Патронаж дафтари
5. Ота- оналар хакида маълумот дафтари
6. Ўз устида ишлаш дафтари
7. Методик уюшмага  катнашиш дафтари;
8. Болалар билан якка ишлаш дафтари;
9.“Мактабгача ёшдаги болалар ривожланишига  кўйиладиган давлат талаблари” асосида болаларнинг ривожланиш кўрсаткичларини  тахлил килиш (Хар олти ойда);
10. Тахлил дафтари (ўзаро машгулотларни кузатиш);
11. Ота- оналар  билан ўтказиладиган мажлиси карори дафтари.